کمر درد در بارداری از مهم‌ترین نتایج داشتن سبک زندگی نامناسب است. روز‌های قبل از بارداری بسیار حساس هستند و نیاز به مراقبت بیشتری دارند. در صورتی که مادران باردار به سلامت عمومی خود توجه نداشته باشند، احتمالا بارداری دردناکی را تجربه خواهند کرد.
۹ ماه بارداری در حالت عادی با درد‌های زیادی آمیخته است که برخی از آن‌ها به طور طبیعی و برخی به طور ناگهانی بروز پیدا می‌کنند. کمردردهای بارداری طبیعی هستند و می‌توانید آن‌ها را با رعایت چند نکته کنترل کنید. اگر از کمردردهای گاه و بی‌گاه خود رنج می‌برید تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
چه عواملی باعث بروز کمر درد در بارداری می‌شوند؟
کمردردهای بارداری نشعت گرفته از عوامل مختلفی هستند. با شناخت این عوامل می توانید از ایجاد این درد‌ها جلوگیری کنید.
✔ سبک زندگی ناسالم
سبک زندگی ناسالم باعث بروز کمردرد و مسمومیت بارداری می‌شود. تغذیه‌ای که شما در روز‌های قبل از بارداری داشته‌اید حائز اهمیت است. فقدان پروتئین و کلسیم، درد‌های بارداری را تشدید می‌کند. عدم تحرک و سبک زندگی پر اضطراب نیز باعث بروز این درد‌ها می‌شود.
✔ بیماری
ابتلا به برخی از بیماری‌ها در ایجاد کمر درد‌های بارداری نقش موثری دارد. رماتیسم، دیسک کمر، نقرس، اِدِم و سایر اختلالات دیگر برخی از این بیماری‌ها هستند.
✔ افزایش ناگهانی وزن
با تشکیل جنین، وزن خانم‌های باردار به طور ناگهانی تغییر می‌کند. این افزایش وزن تنها شامل وزن جنین نمی‌شود و در برخی موارد شما تا چندین کیلو اضافه وزن را شاهد هستید. ستون فقرات و مهره‌های کمر به عنوان یک حائل برای وزن بدن در این شرایط دچار ناتوانی می‌شوند و شما درد‌هایی را حس می‌کنید.
✔ افسردگی و اضطراب بارداری
افسردگی و استرس می‌توانند باعث ایجاد کمر درد در بارداری باشند. استرس پتانسیل غشا عضلات کمر را تغییر می‌دهد و باعث ایجاد درد می‌شود. هر چقدر میزان استرس و تنش شما بیشتر باشد این درد‌ها بیشتر می‌شوند.
✔ تغییر حالت بدن
با اضافه شدن جنین به رحم، فرم کلی بدن تغییر می‌کند و فشار بیشتری روی ستون فقرات می‌افتد. برای راه رفتن، نشستن و دیگر فعالیت‌ها فشار شکم روی کمر می‌افتد و باعث بروز درد می‌شود. نشست و برخاست صحیح در این دوران کمردردهای بارداری را کاهش می‌دهد.
✔ تغییرات هورمونی
بعد از جایگزینی جنین در رحم، پرده آنیون هورمون HCG را ترشح می‌کند که مهم‌ترین هورمون برای تشخیص بارداری است. در کنار این هورمون سطح استروژن، پروژسترون در بدن بانوان تغییر می‌کند که در دستگاه هورمونی آن‌ها اختلالاتی بوجود می آورد.
✔ افزایش فشار روی لگن
لگن ارتباط مستقیمی با کمر دارد. هنگامی که لگن تحت فشار قرار می‌گیرد مشکلاتی برای کمر بوجود می‌آید. با تحت فشار قرار گرفتن لگن و افزایش وزن روی نشیمنگاه، کمر درد‌های بارداری به مرور زمان مشاهده می‌شوند.
کمر درد در بارداری معمولاً از چه زمانی شروع می‌شود؟
کمر درد‌های بارداری از همان روز‌های اول بارداری شروع می‌شوند و اواخر بارداری به اوج خود می‌رسند. سه ماهه اول بارداری دیواره رحم دچار تغییرات قابل‌توجهی می‌شود که نتایج آن کشیدگی عضلات نزدیک کمر است. این تغییرات علاوه بر ایجاد کمر درد در بارداری، باعث دل درد و احساس کلافگی در بانوان نیز می‌شوند.
در سه ماهه دوم بارداری با افزایش وزن جنین و افزوده شدن وزن بیشتر بدن روی کمر، کمردردهای بارداری افزایش پیدا می‌کنند. اگر این کمر درد‌ها در طول سه ماهه اول بعد از چند دقیقه از بین می‌رفت، در طول سه ماهه دوم چندین ساعت از بین رفتن آن‌ها طول می‌کشد.
در سه ماهه سوم، با جا به جایی اندک اعضای بدن و مصرف کلیسم و مواد معدنی استخوان‌ها برای جنین، قوای جسمی مادر کاهش پیدا می‌کند. همین ضعف‌ها در کنار احتمال تولد نوزاد باعث بروز کمر درد‌های وحشتناک بارداری می‌شوند. کمر درد‌های سه ماهه سوم مدت زمان بیشتری باقی می‌مانند و در هر حالتی حس می‌شوند.
روش‌های درمانی کمر درد در بارداری چیست؟
برای کاهش کمردردهای بارداری در مرحله اول باید با بهترین متخصص زنان در سعادت آباد مشورت کنید. هرگونه استفاده از روش‌های خانگی و طب سنتی می‌تواند برای شما خطرناک باشد. کمر درد‌های بارداری می‌توانند با روش‌های مختلفی کاهش پیدا کنند.
1. ورزش
ورزش یکی از روش‌های درمانی فوق‌العاده برای تسکین کمر درد در بارداری است. با تقویت عضلات شکم در بارداری از اصطکاک و آسیب دیدگی آن‌ها جلوگیری می‌شود.
2. آرامش و مدیتیشن
آرامش و مراقبه در کاهش کمردردهای بارداری مؤثر هستند. هنگامی که شما مراقبه می‌کنید از هرگونه استرس و اضطراب دور می‌شوید. با کاهش استرس و تنش کمردردهای بارداری به حداقل خود می‌رسند. مراقبه جریان خون را کنترل می‌کند و باعث خون‌رسانی بهتر به کمر می‌شود.
3. طب سوزنی
طب سوزنی با اینکه در مواقعی روش خطرناکی قلمداد می‌شود؛ اما می‌تواند به عنوان تسکین دهنده کمر درد‌های بارداری به شما کمک کند. این روش چینی که با استفاده از سوزن های‌ریزی کمر‌را تحریک می‌کند، یکی از بهترین‌ایده‌ها برای کاهش درد‌های موضعی است. فراموش نکنید قبل از طب سوزنی حتماً با پزشک خود مشورت کنید و در صورت موافقت، طب سوزنی را پیش افراد متخصص انجام دهید.
4. روش زندگی صحیح
به هنگام بارداری از انجام فعالیت‌های شدید بپرهیزید. هر گز اجسام سنگین را بلد نکنید و تمرین کنید که چگونه بشینید و بلند شوید. در طول بارداری حتی شیوه خوابیدن شما اهمیت دارد و می‌تواند در بهبود کمر درد‌های بارداری به شما کمک کند. می‌توانید در این چند ماه از توالت فرنگی‌استفاده کنید تا مجبور به تحمل فشار زیادی نشوید.
5. استفاده از کمپرس گرم و دارو
برای کاهش درد‌های بارداری می‌توانید از کمپرس گرم‌استفاده کنید. استفاده از کمپرس گرم به صورت مداوم می‌تواند نقش مؤثری در کاهش این درد‌ها داشته باشد. اگر قصد مصرف دارو و مسکن را برای کاهش کمر درد‌های بارداری دارید، حتماً با پزشک خود در میان بگذارید. سعی کنید تمام دارو‌های مصرفی را نیز نظر پزشک استفاده کنید و در مصرف به موقع آن‌ها کوتاهی نکنید.
6. ماساژ
برای اینکه کمر درد‌های بارداری را کاهش دهید می‌توانید از ماساژ استفاده کنید. در خصوص روش‌های انجام ماساژ با پزشک خود صحبت کنید و مطابق با دستورالعمل‌های آن پیش بروید.
آیا کمر درد در بارداری می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات جدی‌تر باشد؟
بروز کمر درد در بارداری طبیعی است؛ اما هنگامی که به سطح بالایی از درد برسید دیگر‌طبیعی نخواهد بود. پزشکان با انجام آزمایشات مختلف از کمردردهای بارداری به وجود بیماری‌های دیگر پی می‌برند.
📌 زایمان زودرس: کمر درد‌های بارداری می‌تواند نشانه‌ای برای زایمان زودرس باشند. هنگامی که شما کمردردهای سه ماه آخر را در ماه‌های اول تجربه کنید، امکان تولد زودرس نوزاد و یا تولد ناقص وجود دارد.
📌 بهم ریختگی عادت ماهیانه: کمر درد‌های بارداری ناشی از تغییرات هورمونی هستند. حال اگر این تغییرات بیش از اندازه باشند بازگشت به روتین زندگی بعد از بارداری دچار مشکل می‌شود. ممکن است تا چندین ماه بعد از بارداری هیچ‌گونه لکه بینی و قائدگی را مشاهده نکنید. عادت ماهیانه طولانی و نامنظم از مشکلاتی است که رابطه مستقیمی با کمر درد‌های بارداری دارد.
📌 مشکلات کلیوی: کمر درد‌های بارداری تحت تأثیر مشکلات کلیوی تشدید می‌شوند. هنگامی که کمر درد‌های بارداری تشدید می‌شوند کلیه‌ها تحت فشار قرار می‌گیرند و به صورت چرخشی روی هم اثر می‌گذارند. مشکلاتی که برای کلیه‌ها بعد از بارداری بوجود می‌آید به کمر درد‌های بارداری مرتبط است.
📌 عفونت ادراری: کمر درد‌های بارداری ناشی از فشردگی عضلات روی استخوان‌های کمر و لگن هستند. با چسبندگی عضلات به هم، میز راه و میز نای نیز باریک‌تر می‌شوند. در این حالت یا تخلیه کامل ادرار دچار مشکل می‌شود یا فرایند جداسازی مواد ضرور و غیر ضرور در بدن با اختلال رو به رو می‌شود.
📌 کمر درد مزمن: ممکن است کمر درد‌های بارداری بعد از زایمان همچنان باقی بمانند و به صورت درد‌های گاه و بی‌گاه شما را همراهی کنند. کنترل کمر درد در بارداری نقش مهمی در جلوگیری از رشد بیماری در روز‌های بعد از زایمان ایفا می‌کند.
چگونه می‌توان با انجام ورزش‌ها و تمرینات مناسب از کمر درد در دوران بارداری پیشگیری کرد؟
انتخاب ورزش مناسب اولین مرحله در کاهش کمردردهای بارداری با ورزش است. برای مثال انتخاب بوکس به عنوان ورزش، تشدید‌کننده کمر درد‌های بارداری است. برای انتخاب ورزش می‌توانید از گزینه‌های زیر استفاده کنید.
- آب درمانی و راه رفتن در آب
- پیاده روی کوتاه
- یوگا
- ایروبیک
- رقص
- حرکات کششی ساده
- ورزش‌های هوازی
- تنفس عمیق و ورزش‌های تنفسی
نقش وضعیت خواب و‌ایستادن در کاهش یا افزایش کمر درد در بارداری چیست؟
با انتخاب حالت استاندارد خوابیدن و‌ایستادن، کمردردهای بارداری کاهش پیدا می‌کنند. اگر روش‌های غیر استانداردی را انتخاب کنید، به طور حتم نمی‌توانید خواب راحتی داشته باشید.
روش صحیح ایستادن
- پا‌ها را به اندازه عرض‌شانه باز کنید.
- دست‌ها را از دور کمر بردارید و موازی با بدن قرار دهید.
- کمر خود را تا حد امکان صاف کنید.
- با چند نفس عمیق سینه را به جلو هدایت کنید.
- از خم کردن گردن و کمر پرهیز کنید.
- آرام و شمرده راه بروید.
- برای مدت طولانی در حالت ایستاده نباشید.
روش صحیح خوابیدن
- به صورت قائم بخوابید و از خوابیدن دمر و روی شکم پرهیز کنید.
- برای برقراری تعادل بین پا‌های خود کوسن قرار دهید.
- هرگز از بالشت‌های خیلی سفت، خیلی نرم، خیلی کوتاه و خیلی بلند استفاده نکنید.
- از تشک استفاده نکنید و به ملحفه اکتفا کنید.
- اگر‌روی تخت می‌خوابید مراقبت باشید تشک تخت پستی و بلندی نداشته باشد.
چه زمانی برای کمر درد بارداری باید به پزشک مراجعه کرد؟
کمر درد در بارداری تنها در مواقعی طبیعی است که شما را از انجام فعالیت های روزمره باز ندارد. در صورت هرگونه تشدید ناگهانی درد، باید به پزشک مراجعه کرد.
- کمر درد همراه خونریزی: کمر درد‌های بارداری اگر همراه با خونریزی باشند می‌توانند نشانه‌هایی برای پاره شدن کیسه آب یا زایمان زودرس باشند.
- کمر درد‌های شبانه: اگر‌کمردرد‌های بارداری نمی‌گذارند خواب آرامی‌داشته باشید، حتماً به پزشک مراجعه کنید.
- کمر درد‌های مرتبط با لگن: اگر همراه با کمر درد‌های بارداری، درد‌های شدیدی در ناحیه لگن حس می‌کنید، به پزشک مراجعه کنید. کمر درد‌های مربوط به لگن می‌توانند نشانه‌های از بروز مشکل در عصب سیاتیک باشند.
- بی حسی‌های منظم: اگر کمر درد‌ها در مواقع خاصی ایجاد می‌شوند و بلافاصله با تشدید آن‌ها در پا‌ها و ناحیه‌های دیگر احساس بی‌حسی می‌کنید به پزشک مراجعه کنید.